C
o to jest stal stopowa i czym różni się od niestopowej? Jaki ma skład i zastosowanie? Stal stopowa, dzięki zawartym w niej dodatkom, przyjmuje określone właściwości, takie jak podwyższona hartowność i większa wytrzymałość. To istotne ze względu na jej przeznaczenie. W artykule dokładnie wyjaśniamy, czym jest stal stopowa i opisujemy przykłady jej wykorzystania.
Czym jest stal stopowa? Charakterystyka
Stal stopowa jest stalą, w której oprócz węgla i żelaza występują inne pierwiastki nazywane dodatkami stopowymi – ich zawartość wynosi od kilku do nawet kilkudziesięciu procent. Mogą to być np. nikiel, chrom, mangan czy krzem. Dodatki stopowe mają na celu zmianę charakterystyki stali: jej właściwości oraz struktury. Przykładowo, chrom podwyższa hartowność materiału i zwiększa jego wytrzymałość.
Wyjaśniając pojęcie stali stopowej, warto także odpowiedzieć na pytanie, co to jest stal niestopowa (węglowa). W przypadku tego materiału mamy do czynienia z połączeniem żelaza i węgla, a zawartość innych pierwiastków jest ograniczona do wartości granicznych (określonych w normie PN-EN 10020:2003), które w większości nie przekraczają 0,5%. Stal niestopowa dzieli się na niskowęglową, średniowęglową i wysokowęglową.
Rodzaje stali stopowej: stal stopowa specjalna i jakościowa
Stal stopowa dzieli się na kilka rodzajów. Rozróżnienie opiera się m.in. na zawartości węgla i domieszek. Zgodnie z tą klasyfikacją wyróżniamy stal niskostopową, średniostopową oraz wysokostopową.
Oprócz tego stal stopową można podzielić na:
- stal stopową jakościową, która cechuje się wysoką wytrzymałością, wykorzystywaną m.in. do produkcji śrub i elementów konstrukcyjnych,
- stal stopową specjalną, w przypadku której dodatki stopowe dobiera się z zachowaniem wysokiej precyzji, zgodnie ze ściśle określonymi wymaganiami – przykładami są stal nierdzewna, cechująca się odpornością na korozję, oraz stal żaroodporna.
Do czego wykorzystuje się stal stopową?
Stal stopowa ma bardzo szerokie zastosowanie. W zależności od rodzaju jest wykorzystywana m.in. w produkcji śrub, elementów konstrukcyjnych i łącznych, szyn, urządzeń pracujących w wysokich temperaturach oraz narzędzi, w tym tnących i skrawających. Stale stopowe wykorzystuje się w budownictwie, medycynie, motoryzacji i wielu innych branżach.
Formowanie stali może odbywać się za pomocą różnych metod obróbki skrawaniem: szlifowania, toczenia i frezowania, również z użyciem urządzeń sterowanych numerycznie (CNC). Dzięki temu możliwe jest uzyskanie elementów o konkretnych parametrach i rozmiarach.
Stal stopowa – podsumowanie
W przeciwieństwie do stali węglowej stal stopowa zawiera różne dodatki stopowe o zawartości nawet kilkudziesięciu procent. Ma to wpływ na jej właściwości oraz zastosowanie. Dzięki wykorzystaniu domieszek materiał może zmienić swoje parametry wytrzymałościowe, strukturalne, własności chemiczne i fizyczne. To pozwala na dostosowanie właściwości stali do określonych wymagań.
Jeśli interesuje Cię profesjonalna obróbka metali, stali stopowej, niestopowej lub specjalnej, zapraszamy do zapoznania się z naszymi usługami.
