Rodzaje frezów CNC

Frezowanie CNC jest ważną metodą obróbki skrawaniem. Wykorzystywane są do niego różne rodzaje frezów, czyli podstawowych wieloostrzowych narzędzi frezarskich. Ta metoda obróbki CNC jest wykorzystywana podczas obróbki płaszczyzn, nacinania gwintów, wykonywania rowków lub kół zębatych. Wszystkie te czynności wykonywane są przy użyciu frezarek wyposażonych w odpowiednie typy frezów.   

Co to są frezy CNC?

Frezy do CNC są to narzędzia skrawające, które służą do frezowania powierzchni płaskich i kształtowych w obrabianym materiale. Można je podzielić ze względu na kształt, geometrię ostrzy, a także rodzaj materiału, z jakiego zostały wykonane. Sam materiał oraz rodzaj powłoki jest bardzo ważny, gdyż ma wpływ na tzw. skrawność oraz wydajność procesu obróbki. Pod pojęciem skrawności kryje się zdolność narzędzia do skrawania poszczególnych materiałów. 

Rodzaje frezów CNC różnią się od siebie właściwościami fizycznymi i chemicznymi w zależności od materiału, z którego są wykonane. Jedną z ich podstawowych właściwości jest twardość, która powinna znacznie przekraczać tę, jaką ma materiał obrabiany. Jest to bardzo ważne na przykład podczas obróbki metali. Oprócz tego frezy powinny charakteryzować się m.in.: dużą odpornością na pracę w wysokich temperaturach oraz jej zmianami podczas frezowania czy wysoką odpornością na zużycie ścierne. 

Rodzaje frezów — podstawowe podziały

Rodzaje frezów do metalu, tworzyw sztucznych czy drewna można klasyfikować według różnych parametrów. Przedstawimy tutaj najbardziej charakterystyczne z nich.  

Frezy według kształtu

Frezy CNC można podzielić na rodzaje, biorąc pod uwagę ich kształt. Jako główne można wyliczyć narzędzia frezarskie:

• walcowe, które są wykorzystywane przy kształtowaniu powierzchni płaskich. Ich ostrza o kształcie linii śrubowej umieszczone są na zewnętrznej powierzchni walcowej,

• czołowe, które mają ostrze umieszczone na czołowej powierzchni,

• walcowo-czołowe, charakteryzujące się ostrzem na bocznej oraz czołowej powierzchni,

• trzpieniowe tzw. palcowe, wykorzystywane do wykonywania rowków czy kanalików powierzchni bocznych. Frezy palcowe o kulistych kształtach stosuje się do obróbki skomplikowanych płaszczyzn.

Ze względu na kształt można też wyróżnić frezy: ślimakowe, modułowe, tarczowe, kątowe, kształtowe oraz krążkowe do gwintów.

Frezy według geometrii ostrzy

Narzędzia frezarskie biorąc pod uwagę geometrię ostrzy, można podzielić na frezy:

• kątowe służące do wykonywania rowków kątowych oraz trapezowych,

• walcowe służące do obróbki różnych rodzajów powierzchni,

• walcowo-czołowe przeznaczone do obróbki różnych płaszczyzn, w tym z obrzeżem,

• jednostronne do przecinania,

• tarczowe trzystronne z ostrzami prostymi oraz trzystronne naprzemianskośne, które służą do tworzenia rowków o zarysie prostoliniowym.

Frezy według materiałów

Materiały, z których wykonywane są narzędzia frezarskie, są bardzo różnorodne, a każdy z nich ma inne przeznaczenie. Wśród nich można wyróżnić frezy:

• ze stali szybkotnącej – charakteryzują się dużą odpornością na obciążenia dynamiczne i udarowe, stosowane są przy niskich prędkościach skrawania,

• ze spieków twardych – wyróżniają się bardzo wysoką odpornością na ścieranie oraz trwałością,

• ze spieków ceramicznych – używane są do frezowania żeliwa utwardzanego oraz stali utwardzanej. To bardziej kruchy materiał od spieków twardych,

• diamentowe  – odznaczają się bardzo wysoką odpornością. Z tego względu są wykorzystywane przeważnie do obróbki przedmiotów z metali nieżelaznych oraz laminatów. Frezów z płytką diamentową można używać do frezowania z bardzo wysoką prędkością.

Rodzaje frezów według innych kryteriów

Oprócz wymienionych powyżej kryteriów frezy CNC można podzielić na przykład ze względu na:

• przeznaczenie (do obróbki powierzchni płaskich, do rowków, do gwintów, do kół zębatych, do pogłębiania itp.),

• sposób mocowania — nasadzane i trzpieniowe,

• kierunek pracy — prawoskrętne i lewoskrętne,

• rodzaj ostrzy (z ostrzami prostymi, z ostrzami śrubowymi lub z ostrzami naprzemianskośnymi).

Oczywiście nie można zapominać o podstawowym podziale frezów, który jest taki sam jak przy wszystkich narzędziach do obróbki skrawaniem, czyli na:

• frezy normalne – wykonane według norm krajowych, 

• frezy specjalne – wykonywane na zamówienie, określane też mianem frezów kształtowych. Posiadają one zarys odpowiadający kształtowi obrabianej powierzchni i są przeznaczone do obróbki przedmiotów i niestandardowych powierzchniach.